O podpisaniu przez prezydenta Andrzeja Dudę nowelizacji ustawy o uchyleniu ustawy z dn. 13 lipca 2023 roku o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w tekście poniżej
20 marca 2024 roku do Sejmu wpłynął projekt ustawy o uchyleniu ustawy z dn. 13 lipca 2023 roku o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Pod projektem podpisali się posłowie Koalicji Obywatelskiej, Polski 2050, Polskiego Stronnictwa Ludowego – Trzeciej Drogi oraz niezrzeszeni.
Nowelizacja z 13 lipca 2023 roku
Oficjalnie celem nowelizacji ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami było zwiększenie bezpieczeństwa dziedzictwa kulturowego. Tajemnicą poliszynela pozostaje fakt, iż chodziło głównie o zliberalizowanie przepisów dotyczących poszukiwań zabytków przy pomocy urządzeń elektronicznych (głównie wykrywaczy metali), o co zabiegają od dłuższego różne organizacje powiązane ze środowiskiem poszukiwaczy skarbów.
Kontrola urzędów konserwatorskich jest niezbędna
W uzasadnieniu złożonego projektu możemy przeczytać: “Amatorskie poszukiwania zabytków to zjawisko globalne, które może wspomagać i nierzadko wspomaga z powodzeniem badania naukowe. Aktywność ta musi jednak pozostawać pod ścisłą kontrolą urzędów konserwatorskich, w przeciwnym razie stanowić będzie realne zagrożenie dla zabytków\”.
“Dziedzictwo archeologiczne ma nieodnawialny charakter. Jego niszczenie i rabowanie pozbawia możliwości prowadzenia badań naukowych, uszczupla bezpowrotnie dziedzictwo narodowe. Przyjęte nowelizacją z 13 lipca 2023 r. zmiany ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w żaden sposób nie służą eliminacji sygnalizowanych przez autorów nowelizacji błędów i braków\”.
Podpis prezydenta
25 kwietnia prezydent Andrzej Duda podpisał nowelizację ustawy z dnia 12 kwietnia 2024 roku zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.Nie uchyla ona nowelizacji z lipca 2023 roku, wprowadza natomiast roczne vacatio legis, którego celem jest umożliwienie wszystkim zainteresowanym zapoznanie się z nowymi przepisami i przygotowanie do ewentualnych zmian, jakie mogą wynikać z ich wejścia w życie.
Ustawa wejdzie zatem w życie 1 maja 2025 roku.
Piotr Zarośliński
Fot: Canva
