Polonez wpisany na światową listę dziedzictwa UNESCO 

Polonez – narodowy polski taniec – wpisany na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO. Wydarzenie miało miejsce podczas 18. sesji Komitetu Międzyrządowego ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa. To kolejny polski element kultury, który wyróżniono wpisem.

Polonez, najstarszy polski taniec narodowy, został wpisany na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego Ludzkości UNESCO. Wyróżnienie przyznano podczas 18. sesji Komitetu Międzyrządowego ds. Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa, która odbywa się w Kasane w Botswanie. Lista promuje różnego rodzaju zjawiska z zakresu niematerialnego dziedzictwa kulturowego, ukazuje bogactwo tradycji poszczególnych krajów i regionów świata.

Polonez – historia i znaczenie kulturowe

Polonez jest tańcem, który w przeszłości określano jako dworski. Wynika to ze względu na to, że jest to taniec o podniosłym i radosnym charakterze. Pary, jedna za drugą, maszerują w rytmie, tworząc korowód – od kilkunastu do nawet kilkuset osób. Obecnie, jak wiemy, poloneza najczęściej tańczy się podczas szkolnych bali, jak studniówki czy komersy.

Tradycja tańczenia poloneza sięga XVI wieku. Wówczas nazywano go \\\”chodzonym\\\”, zaś obecna nazwa obowiązuje od XVIII stulecia. Pierwowzorem poloneza był taniec pieszy pochodzenia ludowego, znany w swym pierwowzorze jako \\\”chmielowy\\\”. Chodzony z drugiej połowy XVI i początku XVII wieku z czasem przyjął się na dworach magnackich.  

Słynny taniec odegrał istotną rolę w czasach, kiedy zachowanie polskości było zagrożone. W czasie zaborów pozwolił nam przetrwać. Również w późniejszych czasach, już w XX wieku, towarzyszył Polakom niezależnie od sytuacji czy okoliczności. Siłą tego tańca jest to, że przetrwał zawirowania historii. Polonez jest charakterystycznym elementem polskiej kultury. Co więcej, odzwierciedla – zarówno w warstwie muzycznej, jak i w ruchu czy zachowaniu tancerzy – wiele naszych cech narodowych – zauważa Jan Łosakiewicz, przewodniczący Polskiej Sekcji Międzynarodowej Rady Stowarzyszeń Folklorystycznych, Festiwali i Sztuki Ludowej. 

Polskie tradycje na liście UNESCO

Warto zauważyć, że Polonez nie jest pierwszym polskim tworem kultury, który wpisano na listę dziedzictwa UNESCO. W poprzednich latach w podobny sposób wyróżniono takie narodowe tradycje, jak szopkarstwo krakowskie (2018), kultura bartnicza (2020), sokolnictwo (2021), tradycja dywanów kwiatowych na procesjach Bożego Ciała (2021) czy flisactwo (2022). Widać zatem, że prawdopodobnie w niedalekiej przyszłości możemy spodziewać się kolejnych elementów polskiej kultury, które zostaną uhonorowane tym wyróżnieniem.

Autor: Łukasz Brajczewski