Charakterystyczne dla osób cierpiących na zaburzenie, jakim jest oporność na terapię są zachowania, które skutkują niemożnością zmodyfikowania stanu psychicznego. Osoby, które łączą psychoterapię z przyjmowaniem leków twierdzą, że to właśnie dzięki nim poprawia się ich stan.
Oporność na terapię – co to takiego?
Oporność na terapię to zachowania, emocje uniemożliwiające zmianę stanu psychicznego człowieka. Jak wiadomo, każdy z nas jest inny, więc i obszar nigdy nie jest taki sam.
Zjawisko oporności na terapię nie obejmuje dosłownie każdego przypadku, jednak możliwe jest wystąpienie chwil kryzysu. Wówczas pojawia się niechęć do udzielania pewnych informacji dotyczących jakiegoś problemu lub zaniechanie wykonywania zaleconych przez terapeutę zadań.
Choć poszczególne modele psychologiczne przedstawiają różne podejścia do tego problemu, to jednak w każdym z nich najważniejsze jest znalezienie odpowiedniego rozwiązania poprzez wywiad z pacjentem.
Oporność na terapię według psychologii pozytywnej
Psychologia pozytywna skupia się przede wszystkim na mocnych stronach człowieka, jego zasobach oraz potencjale. Zakłada ona wspieranie ogólnego rozwoju jednostki, jak również wzmacnianie jej mocnych stron.
Według tego modelu psychologicznego najważniejszy jest dobrobyt jednostki w sensie psychologicznym, czyli m.in. niezależność oraz znalezienie odpowiedniego środowiska, dzięki któremu potrzeby pacjenta zostaną zaspokojone, a ponadto umożliwi rozwój jego celów.
Negatywne myśli jako objaw oporności na terapię
Zarówno w przypadku tego jak i wielu innych zaburzeń charakterystyczne jest pojawienie się natrętnych, negatywnych myśli.
Istnieje wiele technik, które pozwolą nam je zrozumieć. Są to:
- techniki oparte o założenia uważności – polegają na skupianiu się na doświadczeniach pacjenta
- terapia well-being, której celem jest m.in. poprawa samopoczucia pacjenta. Skutecznym sposobem może być opisywanie zdarzeń, które wpłynęły na poprawę naszego stanu
- techniki narracyjne polegające na opisywaniu przeżyć z przeszłości. Chodzi tu oczywiście wyłącznie o pozytywne zdarzenia. Mówienie o nich pomaga uporać się z negatywnymi myślami.
Oporność na terapię – przewidywanie oraz niepokój
W przypadku oporności, z którą stykamy się w zaburzeniach lękowych próba zrozumienia problemu może być bardzo trudna. Bowiem jego skłonność do przewidywania niepowodzeń wywołuje w nim wewnętrzną dysharmonię. Warto więc zastosować połączenie procesu myślowego z zadaniami, dzięki którym człowiek odnajduje pozytywne znaczenie swojego problemu poprzez:
- otwarcie się na przyszłość – polega to na przeanalizowaniu pozytywnych stron otwartego podejścia do życia, które pozwala dojrzeć jego ciekawość
- oraz odnalezieniu doświadczeń, zarówno tych pozytywnych jak i negatywnych i wybraniu tych dla niego ważniejszych.
Wiara w moc leków
Nierzadko zdarza się, że osoby, które poddają się kuracji psychiatrycznej połączonej z farmakoterapią głęboko wierzą, że to właśnie one przyczyniły się do polepszenia ich stanu zdrowia. To przekonanie jest jednak mylne. Aby uświadomić to osobie chorej warto np. uciec się do metody sokratycznej. Można tu wykorzystać grafy zapisujące zmiany, którego zachodzą w badanej osobie.
Anna Marciszewicz
Fot. Canva
