Alicja Kuberska, poetka o międzynarodowej sławie (wywiad)

Alicja Maria Kuberska (ur. 1960) – nagradzana polska poetka, nowelistka, dziennikarka, wydawca, tłumaczka.

Katarzyna Lisowska: Alicjo, nie da się ukryć, że Twoje sukcesy na świecie, liczne konkursy o wadze międzynarodowej, których byłaś laureatką wzbudziły zainteresowanie. Opowiedz proszę, które trzy wybrane wyróżnienia są Ci bliskie lub wybierz je na zasadzie przykładu, wskazującego, że warto dzielić się swoją poezją.

Alicja Kuberska: Trudno jest stwierdzić, która nagroda jest najważniejsza. Z każdą wiąże się rodzaj „poetyckiej przygody”. Myślę, że międzynarodowy konkurs poetycki „Nosside” w Reggio di Calabria (Włochy) był dla mnie niezwykle owocny. Konkurs odbył się po raz 38 w tym roku. Zostałam laureatką 37 edycji, zdobywając pierwsze miejsce ex aequo z Alessandro Inghilterra oraz Caterina Maria Neri. W konkursie brali udział poeci ze 104 krajów, a zatem konkurencja była silna, a nadesłane prace na wysokim poziomie. Ponadto  zostałam później powołana na ambasadora tego konkursu i staram się go propagować na całym świecie, a zwłaszcza w Polsce. Nie mniej ważny był dla mnie medal przyznany mi w 2018 roku przez European Academy of Science Arts and Letters we Francji. Otrzymałam go z rąk pana profesora Dmytro Tchystiaka, z którym połączyła mnie wieloletnia nić sympatii. Kolejna nagroda, z którą wiąże się wiele miłych wspomnień to medal Rimay Janosa, który otrzymałam na Węgrzech za całokształt twórczości.

KL: Chciałabym Cię zapytać, co to znaczy być poetą dziś i co znaczy być prawdziwym poetą?

AK: Pytanie niezwykle trudne i nie wiem, czy potrafię na nie odpowiedzieć. Zastanawiam się często, co oznacza stwierdzenie – być poetą? Czy wystarczy pisać wiersze?  Kiedy utwór przemawia do czytelnika? Czym jest prawdziwa poezja?

Mamy obecnie, w dobie Internetu,  wysyp różnego rodzaju twórczości. Nigdy nie ośmieliłam się nikogo oceniać. Nie jestem krytykiem literackim, a i oni się mylą. Ocenią nas potomni i tylko oni zadecydują, kto zostanie uznany za „prawdziwego poetę”, a o kim słuch zaginie. Sądzę, że nawet Wisława Szymborska miałaby spory dylemat, aby odpowiedzieć na to pytanie. Zacytuję fragment jej wiersza pod tytułem

Niektórzy lubią poezję:

Poezję –
tylko co to takiego poezja.
Niejedna chwiejna odpowiedź
na to pytanie już padła.
A ja nie wiem i nie wiem i trzymam się tego
jak zbawiennej poręczy.

KL: Alicjo, z czym kojarzy Ci się los poety? Czy sława przychodzi za życia? Dlaczego Twoim zdaniem wielcy nie byli doceniani nierzadko przez ówczesnych im? Możemy podać kilka takich przypadków i skąd to mogło wynikać?

AK: W życiu trzeba mieć szczęście – to podstawa. Jedni twórcy zostają uznani za życia, inni niestety nie. Od czego to zależy? Myślę, że to wypadkowa wielu czynników i nie ma żadnej recepty na zdobycie sławy i uznania za życia. Osobiście uważam, że los bywa przewrotny i pisze życiowe scenariusze, takie, których sami nie bylibyśmy stanie wymyślić. Wystarczy zapoznać się z biografiami znanych pisarzy, takich jak: Adam Mickiewicz, Juliusz Słowacki czy Cyprian Kamil Norwid. Bywa, że poezja jest „dodatkiem” w życiu człowieka, a dzięki niej dana osoba przechodzi do historii literatury światowej, jak na przykład Omar Chajjam. Był to perski uczony i literat. Zasłynął jako nadworny lekarz, matematyk, astronom, filozof. Dzisiaj znany jest przede wszystkim jako autor znakomitych Rubajatów.

KL: Jaką jest według Ciebie poezja uniwersalna?

AK: Poezja uniwersalna, czyli dla każdego czytelnika. To wiersze, które „przemawiają” do człowieka i są mu bliskie, odwołują się do jego życiowych doświadczeń i pobudzają wyobraźnię. Nie wymagają obłożenia się wieloma encyklopediami, słownikami wyrazów obcych i nie wymagają dodatkowych wyjaśnień autora. Takie wiersze nie wywołują strachu wśród uczniów na zadane przez nauczyciela pytanie – „Co poeta miał na myśli?”.

KL: Czy bycie poetą ma jakieś wady?

AK: Nie zauważam wad, widzę same zalety. Dzięki poezji spotkałam wiele wspaniałych osób i odwiedziłam mnóstwo interesujących miejsc.

KL: Jaka jest dziś poezja?

AK: Mówiąc krótko – bardzo różnorodna i ciekawa. Każdy znajdzie dla siebie interesujące go utwory.

KL: Jakie możesz dać rady młodym pisarzom, przed debiutem? Jak mogą zaistnieć?

AK: Warto skorzystać z warsztatów poetyckich, słuchać uważnie fachowców, brać udział w konkursach literackich i czytać dużo dobrej poezji.

Osiągnięcia Alicji Kuberskiej:

Wielokrotnie nagradzana w polskich konkursach literackich oraz zagranicznych. Trzykrotna laureatka międzynarodowego konkursu Nosside we Włoszech (2014, 2015,2020) oraz European Academy of Science Arts and Letters we Francji (2018) i międzynarodowego konkursu literackiego we Włoszech Tra le parole e l’infinito (2018). W 2018 roku została ogłoszona poetą roku 2017 przez Soflay Literature Foundation w Pakistanie. W 2019 roku dostała pierwszą nagrodę w międzynarodowym konkursie we Włoszech – Premio Internazionale di Poesia Poseidonia – Paestrum. Była także dwukrotnie nominowana do nagrody Pushcart Prize w USA (w 2011 oraz 2015 roku). W 2021 roku została laureatką konkursu Sahitto International Award w kategorii Winner of Jury Award w Bangladeszu. W 2021 roku otrzymała także: medal imienia Matki Teresy w Kosowie za humanitaryzm w poezji, medal imienia Rimay Janosa na Węgrzech za działalność w dziedzinie literatury, medal za artyzm w poezji „The International Academy of Orient Curtea de Arges” w Rumunii, Silke Liria za poetycką ekspresję w Macedonii Północnej oraz Premio Mondiale „Tulliola – Renato Filippelli” – pierwsza nagroda w kategorii książka poetycka cudzoziemcy (Włochy) oraz wyróżnienie za bajkę w konkursie literackim w Macedonii Północnej. W 2022 roku zdobyła: Premio Internazionale di Poesia Poseidonia – Paestrum XXVII edizione: Stranieri 1Premio, Paestrum, Włochy, Ikarowe skrzydła – III miejsce, Warszawa, Polska, Nagroda imienia Bolesława Prusa, Stowarzyszenie Autorów Polskich, Warszawa, Polska oraz Premio Mondiale di Poesia – Nosside World Poetry Prize, XXXVII  Premio Nosside, I prize, Reggio di Calabria, Włochy. W 2023 roku otrzymała: International Literary Union, Oddział Egipt, I prize, 2023, Cairo, Egypt, Premio Internazionale D’Eccellenza Citta del Galatea, X edizione, III miejsce, 2023, Rome, Italy, Premio Internazionale Di Litteratura Giovanni Bertacchi, II miejsce,kategoria „Volumi di poesia”, 2023, Sondrio, Italy.

Członek: ZLP O/ Wrocław, SAP II O/Warszawa oraz Writers International Association Pjoter Bogdani (Albania). Uczestniczy w pracach redakcji czasopisma: „Our Poetry Archive” (Indie), w wydawnictwach: „Inner Child Press” (USA) oraz „Demeter Press” (Holandia).

Autorka: Katarzyna Lisowska