Podziemne miasta oraz tunele to bardzo zagadkowe konstrukcje, o których istnieniu wiedzą nieliczni. Występowanie ich w naszym kraju jest bardzo zastanawiające i rodzi wiele pytań. Dlaczego ktoś w ogóle w naszym kraju budował te podziemne tunele i miasta? Miały one przed czymś chronić, a jeśli tak to przed czym?
W Polsce można znaleźć kilometrowe korytarze, ogromne hale i tajne pomieszczenia. Zostały one zbudowane przez Niemców. W podziemiach znajdowały się także sztolnie wydobywające rudy uranu, które miał posłużyć do produkcji pierwszej bomby atomowej, stworzonej w Związku Radzieckim.
Osówka
Jednym z najbardziej okazałych podziemnych konstrukcji jest kompleks „Riese” w Górach Sowich. Skrywa on kilometrowe podziemne korytarze, okazałe hale i być może wiele skarbów. Powszechnie mówi się o tym, że gdyby Niemcom udało się ukończyć projekt na Dolnym Śląsku, to powstałoby na tych terenach podziemne miasto. Mogłoby przebywać w nim ok. 20 tys. osób. Dzisiaj w miejscowości Głuszyca znajduje się wejście do największego tunelu Osówka. Powstałe w 1943 roku miały być łącznikiem do miejscowości Książ, Osówka, Włodarz, Walim i Rzeczka. Cel budowy nie jest do końca znany, jest tajemnicą, którą wielu chciałoby odkryć. Niestety, z tego okresu nie zachowały się żadne dokumenty, które mogłyby odpowiedzieć na te nurtujące pytania.
Kowary
Kowary to nieduża miejscowość nieopodal Śnieżki. Położona jest zaledwie 7 km od popularnego miasta Karpacza. Dawniej pod nadzorem Rosjan wydobywano tam rudy uranu i wykorzystywano je prawdopodobnie do produkcji pierwszej bomby atomowej zbudowanej w Związku Radzieckim. Obecnie dwie wyłączone z użytku sztolnie są udostępnione turystom. Okazuje się, że w tej mało znanej miejscowości znajduje się jeden z najdłuższych tuneli w Polsce. Najnowsze pomiary wskazują, że liczy on 1024 metrów długości. „Wykuto go w 1905 roku na potrzeby linii kolejowej Jelenia Góra-Kamienna Góra”. Od początku lat 90. XX wieku po tej trasie nie kursują już żadne pociągi. „W tunelu linia kolejowa osiąga najwyższy punkt na całej trasie – 635 m n.p.m”.
Miedzyrzecki Rejon Umocniony
Międzyrzecki Rejon Umocniony jest obecnie najważniejszą atrakcją województwa lubuskiego. „Potężny system umocnień stanowi element tak zwanego Ostwall-wału wschodniego wybudowanego w latach 30. XX wieku na pograniczu niemiecko-polskim”. Znajduje się on między Odrą i Wartą, a rozciąga się na odcinku 100 km. W nim znajduje się jedne z największych podziemi wojskowych świata. W 1945 roku Rosjanie odnaleźli w nim skarbiec wypełniony dziełami sztuki. Poszukiwacze skarbów wierzą, że nie wszystko w tym tunelu zostało odnalezione. Dzisiaj turyści mogą zwiedzać cały system fortyfikacji. Ci najbardziej odważni mają możliwość zorganizowania 8-godzinnej wyprawy w głąb schronów.
Wyspa Wolin
Na wyspie Wolin system podziemnych korytarzy i schronów znajduje się pod wydmami. Podczas II wojny światowej składał się tylko z kilku bunkrów, będących częścią baterii Vineta. „Przedwojenne bunkry połączono podziemnymi korytarzami o długości 1 kilometra po 1945 roku i zrobiono tam tajne stanowisko dowodzenia, które przez lata służyło kolejno: szefowi Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, potem dowódcy polskiej Marynarki Wojennej, a w końcu dowódcy 8 Flotylli Obrony Wybrzeża”. Pieczę nad obiektem ma obecnie Muzeum Obrony Wybrzeża w Świnoujściu. Od 1 maja 2014 roku to wojskowe stanowisko dowodzenia najwyższych władz wojskowych oddano do dyspozycji turystów.
Wrocław
O podziemnym Wrocławiu zrobiło się głośno za sprawą popularnych kryminałów Marka Krajewskiego. Ich akcja rozgrywa się w podziemnych konstrukcjach ówczesnego niemieckiego Breslau. Krążą pogłoski o tunelu na Dworcu Głównym, na którym w czasie wojny znajdował się niemiecki szpital. Miała tam znajdywać się także stacja podziemnej linii kolejowej. Kolejna zagadka ma związek ze Stadionem Olimpijskim. Zbudowali go Niemcy w 1928 roku. Jak się okazuje jego architektem, była ta sama osoba, która odpowiadała za budowę podziemnych schronów. „Wszystkie tajne pomieszczenia miały być zalane przez Niemców, poprzez odkręcenie śluz na przepływającej dosłownie tuż obok Odrze. Wrocław kryje niezwykłe tajemnice dużo starsze niż hitlerowskie schrony”. By przyjrzeć się licznym tajemnicom podziemnych konstrukcji Wrocławia, musimy zwrócić uwagę na budynki mieszalne Starego Miasta. Nie każdy wie, że pod kamienicami znajdują się wielopoziomowe piwnice i tunele, które łączą ze sobą okoliczne domy.
Sandomierz
W Sandomierzu możemy znaleźć jedną z najdłuższych podziemnych tras. To cały system składający się z wielu korytarzy, piwnic i składów kupieckich. Powstał on w okresie XIII i XVI wieku. Wiąże się z nim wiele historii, najsłynniejsza z nich dotyczy Haliny Krępnianki. Według legendy uratować miała ona miasto przed najazdem Tatarów. Prowadziła ich wkoło krętymi tunelami w czasie, w którym mieszkańcy zablokowali ich wyjście wielkimi głazami. Kobieta niestety zginęła razem z wrogim wojskiem. Udostępniona turystom trasa została otwarta w 1977 roku i ma 470 metrów. Otwarty obszar można zwiedzić jedynie z przewodnikiem. Ta turystyczna wyprawa trwa 45 minut. „Rozpoczyna się na dziedzińcu zabytkowej kamienicy Oleśnickich w centrum miasta”.
Kłodzko
Bardzo ciekawa turystycznie jest podziemna trasa w Kłodzku. Ciąg tuneli powstał dzięki działalności mieszkańców, głównie handlarzy, którzy pod swoimi domami tworzyli podziemne magazyny dla swoich towarów. Wielopoziomową trasę znajdującą się pod ulicami kłodzkiej starówki udostępniono zwiedzającym dopiero w latach-70. XX wieku. Trasę nazwano 1000-lecia Państwa Polskiego. Liczy ona 600 metrów długości. Ten podziemny szlak zaczyna się przy ulicy Zawiszy Czarnego i leci wzdłuż Twierdzy przy ulicy Grodzisko.
Bez wątpienia polskie podziemne konstrukcje są bardzo tajemnicze i ciekawe. Interesujący jest fakt, że wybudowano je z innych powodów i w różnym okresie czasowym. Być może istnieje ich znacznie więcej. Miejmy nadzieję, że z czasem odnajdziemy pozostałe i odkryjemy ich tajemnice, które skrywają przez tyle lat.
Autor: Patrycja Żero
Fot: Turystyka.wp.pl
