Paszporty „Polityki” 2023 wręczone. Poznaj zwycięzców

16 stycznia odbyła się gala wręczenia paszportów „Polityki”. Już po raz 31. przyznano te prestiżowe nagrody. W tym roku pierwszy raz nagrodzono nominowanych w ośmiu kategoriach, zamiast dotychczasowych siedmiu. Gala Paszporty „Polityki” 2023 transmitowana była w serwisie YouTube oraz w telewizji TVN.

Widzów i zgromadzonych na gali powitał stały duet prowadzących: redaktor naczelny „Polityki” Jerzy Baczyński i Grażyna Torbicka. Następnie zeszli ze sceny, zostawiając prowadzenie gali tegorocznym gospodarzom. Byli to dziennikarka i prezenterka Gabi Drzewiecka oraz dziennikarz tygodnika Bartek Chaciński.

Dotychczas nagrody przyznawano w siedmiu kategoriach: Film, Teatr, Książka, Sztuki wizualne, Muzyka poważna, Muzyka popularna i od roku 2016 – Kultura cyfrowa. W tym roku po raz pierwszy wręczono ósmy Paszport – nagrodę czytelników.

Kapituła co roku przyznaje jeszcze jedno wyróżnienie – tytuł Kreatora Kultury. W minionych latach nagrodę tę zdobyli m.in. Dorota Masłowska, Bożena i Lech Janerka, Krystyna Janda czy Agnieszka Holland.

Paszporty „Polityki” 2023. Zwycięzcy kategorii: film, teatr, książka, sztuki wizualne

W kategorii film nominowano: Kamilę Taraburę i Ninę Lewandowską, autorki Absolutnych debiutantów, Dorotę Kobielę-Welchman za film Chłopi oraz Pawła Maślonę, który zachwycił widzów Kosem. Film opowiada losy Tadeusza Kościuszki. Po powrocie do Polski próbuje wzniecić powstanie przeciwko Rosjanom, do którego mobilizuje zarówno szlachtę, jak i chłopów. Ostatecznie to właśnie Maślona okazał się zwycięzcą.

Nominacje w kategorii teatr przypadły Łukaszowi Twarkowskiemu za sztukę The Employees, Mateuszowi Parkule za reżyserię Lem vs. P.K.Dick oraz Katarzynie Szyngier, która zachwyciła świat teatru musicalem 1989. Sztuka opowiada o życiu codziennym w obliczu trudnych zmian społecznych. I to właśnie jej autorka została laureatką nagrody.

Najlepszą książką roku została wybrana powieść graficzna Festiwal autorstwa Jacka Świdzińskiego. Jej fabuła skupia się wokół Festiwalu Młodzieży i trafnie opisuje, poza samymi wydarzeniami na festiwalu, lęki i troski tamtych czasów. Jego konkurentami byli Grzegorz Bogdał za książkę Idzie tu wielki pająk oraz Agnieszka Pajączkowska za powieść Nieprzezroczyste. Historie chłopskiej fotografii.

Z kolei nagrodę za sztuki wizualne odebrała Marta Nadolle. O zwycięstwo rywalizowali z nią Veronika Hapchenko za cykl obrazów dotyczących twórczości mozaik Ivana Lyvotvchenkę w Prypeci oraz Patryk Różycki za obrazy autobiograficzne. Zwyciężczynią została Marta Nadolle. W uzasadnieniu decyzji o przyznaniu nagrody możemy przeczytać: Za malarstwo, w którym socjologiczna dociekliwość łączy się z psychologiczną przenikliwością, a osobiste doświadczenia przekładane są na uniwersalne prawdy. Za wielowymiarowy portret młodego pokolenia Polaków.

Zwycięzcy w kategoriach muzyka poważna, muzyka popularna i kultura cyfrowa

Listę nominowanych w kategorii muzyka poważna otwiera Yaroslav Shemet. Po rosyjskiej napaści na Ukrainę, podjął się misji zapoznawania Polaków z twórczością kompozytorów ukraińskich. Poza nim szansę na nagrodę mieli również: Aleksandra Słyż – kompozytorka oraz duet Iwo Jedynecki (akordeon) i Karolina Mikołajczyk (skrzypce). To właśnie im przypadła tegoroczna nagroda.

Laureatką w kategorii muzyka popularna została Hania Rani za album Ghost, gdzie do utworów pianistycznych dodała elementy elektroniczne. Poza tą wokalistką nominacje otrzymali: zespół Furia za swój album Huta Luna, a także szczeciński raper Łona za nagrany w zeszłym roku we współpracy z Andrzejem Koniecznym, Kacprem Krupą i młodymi jazzmanami z zespołu Siema Ziemia album \\\”Taxi\\\”.

Wyróżnienie w kategorii kultura cyfrowa powędrowało natomiast do krakowskiego studia Starward Industries. Otrzymali ją za debiutancką grę wideo Niezwyciężony opartą na prozie Stanisława Lema. O nagrodę rywalizowali z nim Paweł Koźmiński, autor gry wideo World of Horror, a także Robert Latoś założyciel firmy Well Of Art, która stworzyła nowatorskie oprogramowanie malarskie o nazwie Glaze.

Paszporty „Polityki” 2023. Kreator Kultury i paszport czytelników

Tytuł Kreatora Kultury corocznie przyznawany jest osobie lub instytucji, których aktywność w zakresie kultury, organizacji czy promocji wykracza poza przeciętność. W 31. edycji gali tytuł ten przypadł Józefowi Hena, który w zeszłym roku obchodził swoje setne urodziny.

Uzasadniając swoją decyzję kapituła wyjaśniła:

Za wybitną twórczość literacką, w której odbija się nasza historia. Za świadectwo epoki i wnikliwe obserwacje współczesności. Za wszechstronność – jest autorem powieści, opowiadań, dzienników i wspomnień, fascynujących biografii i scenariuszy filmowych. Za opowieść o swoim życiu, w którym jak w soczewce skupia się historia XX wieku. Józef Hen jest naszym narodowym skarbem.

Pierwszy raz przyznawaną w tym roku nagrodę ósmego paszportu – paszportu publiczności otrzymał raper Łona.

Jeden z czytelników przyznający mu to wyróżnienie, wskazując na uzasadnienie swojej decyzji, napisał:

Łona swoim najnowszym albumem »TAXI« pokazuje, że rap może być wręcz filmową opowieścią łączącą dokument z fabułą. Muzyka stworzona specjalnie na potrzeby płyty jest nowatorska i otwiera nowe brzmienia w tym gatunku. Łona jako reprezentant starej fali hip-hopu wciąż eksperymentuje, za co czapki z głów!

Serdecznie gratulujemy wszystkim zwycięzcom i nominowanym i życzymy dalszych sukcesów zawodowych i niekończącego się zapału realizowanej przez siebie pasji.

Autorka: Sylwia Zaroślińska

Fot. PAP/Paweł Supernak