W Polsce występuje aż 3156 gatunków różnego rodzaju motyli. Dzieli się je na motyle dzienne – Rhopalocera oraz nocne – Heterocera. Nauką zajmującą się badaniem m.in. trybu życia oraz procesu przeobrażania motyli jest Lepidopterologia, a osoba zajmująca się tą dziedziną nauki to lepidopterolog.
Czym jest lepidopterologia?
Lepidopterologia, jest jednym z działów zoologii, a dokładnie gałęzią zwaną etymologia, który zajmuje się badaniem owadów, a konkretnie motyli. Analizuje ich tryb życia, siedliska oraz proces przeobrażania. Z kolei osoba zajmująca się tą dziedziną, to lepidopterolog.
Rodzaje motyli
Motyle dzielą się na dzienne zwane Rhopalocera i nocne, czyli Heterocera. Motyle Rhopalocera, inaczej buławkoworożne, należą do grupy motyli sztucznych. W Europie Środkowej można spotkać ok. 270 gatunków. Charakterystyczną cechą ich wyglądu są duże, kolorowe, zaokrąglone skrzydła zakończone czułkami, co pozwala im na bardzo szybkie wzloty i zawroty. Dzięki temu mogą z łatwością chronić się przed ptakami. Kolejną, równie charakterystyczną dla tego gatunku owadów cechą, jest także smukły kształt ciała. Wzór na ciele motyla często układa się w kropki, szlaczki lub paski. Jak wskazuje nazwa, to motyle dzienne, więc są aktywne wyłącznie w dzień. Poruszają się w sposób chwiejny.
Skąd nazwa „buławkoworożne”?
Określenie „buławkoworożne” związane jest z kształtem skrzydeł.
Jakie motyle dzienne występują w Polsce?
W naszym kraju występują ok. 164 gatunki motyli dziennych. Należą do nich:
- Paziowate (np. Paź Królowej),
- Bielinkowate (np. Bielinek Kapustnik),
- Rusałkowate (np. Rusałka Pawik),
- Modraszkowate (np. Ogończyk Śliwowiec),
- A także powszelatkowate takie jak np.: Karłątek Leśny.
Pozostałe 2992 gatunki to motyle nocne.
Jak powstają nazwy gatunków motyli?
Nazwa gatunku danego motyla zazwyczaj pochodzi od nazwy rośliny, którą ten się żywi. Dla przykładu: Rusałka Pokrzywnik żywi się pokrzywą. Ich pożywieniem najczęściej stają się liście oraz pędy roślin. Natomiast niektóre gatunki tych zwierząt w początkowym stadium pomieszkują w drewnie.
Gąsienica motyla
Charakterystyczną cechą wyglądu gąsienic zawisakowatych jest odwłok zakończony kolcem, natomiast w przypadku gąsienicy zwanej widłogonką siwicą, są to okazałe wici. Niektóre gąsienice pokryte są gęstym owłosieniem. Gąsienice różnią się także liczbą odnóży, Zwykle liczba ta wynosi 8 par, jednak są wyjątki. Na przykład gąsienice należące do rodziny miernikowcowatych przemieszczają się, posuwając tylną część ciała i wyginając grzbiet na kształt łuku. Następnie po wyprostowaniu ciała przemieszczają jego przednią część.
Niektóre gatunki gąsienic wykluwają się masowo. Jest to tzw. gradacja. W latach 70. i 80. minionego wieku w Polsce masowo wykluwały się Brudnice Mniszki. Natomiast w latach 90. pojawiły się Szczotnice Szarawki.
Autor: Anna Marciszewicz
Fot: Canva